तुकारामगाथा २३०१ – २४००
तुकारामगाथा २३०१ – २४००
2301 उदारा कृपाळा पतितपावना । ब्रिदें
नारायणा साच तुझीं ॥1॥ वर्णिलासी
जैसा जाणतां नेणतां । तैसा तूं अनंता साच होसी ॥ध्रु.॥ दैत्यां काळ भक्तां
मेघश्याममूर्ति । चतुर्भुज हातीं शंख चक्र ॥2॥ काम इच्छा तयां तैसा होसी राणीं । यशोदेच्या स्तनीं पान
करी ॥3॥ होऊनि सकळ कांहींच न होसी । तुका म्हणे
यासी वेद ग्वाही ॥4॥
2302 ऐका संतजन उत्तरें माझे बोबडे बोल । करीं लाड तुह्मांपुढें
हो कोणी झणी कोपाल ॥1॥ उपाय
साधन आइका कोण गति अवगति । दृढ बैसोनि सादर तुह्मी धरावें चित्तीं ॥ध्रु.॥ धर्म
तयासी घडे रे ज्याचे स्वाधीन भाज । कर्म तयासी जोडे रे भीत नाहीं लाज ॥2॥ पुण्य तें जाणां रे भाइनो परउपकाराचें । परपीडा परनिंदा
रे खरें पाप तयाचें ॥3॥ लाभ
तयासी जाला रे मुखीं देव उच्चारी । प्रपंचापाठी गुंतला हाणी तयासी च थोरी ॥4॥ सुख तें जाणा रे भाइनो संतसमागम । दुःख तें जाणारे भाइनो
शम तेथे विशम ॥5॥ साधन
तयासी साधे रे ज्याची स्वाधीन बुद्धी । पराधीनासी आहे घात रे थोर जाण संबंधी ॥6॥ मान पावे तो आगळा मुख्य इंद्रियें
राखे । अपमानी तो अधररसस्वाद चाखे ॥6॥
जाणता तयासी बोलिजे जाणे समाधान । नेणता तयासी बोलिजे वाद करी भूषण ॥8॥ भला तो चि एक जाणा रे गयावर्जन करी । बुरा धन नष्ट मेळवी
परद्वार जो करी ॥9॥
आचारी अन्न काढी रे गाई अतितभाग । अनाचारी करी भोजन ग्वाही नसतां संग ॥10॥ स्वहित तेणें चि केलें रे भूतीं देखिला देव । अनहित
तयाचें जालें रे आणी अहंभाव ॥11॥ धन्य जन्मा ते चि आले रे एक हरिचे दास । धिग ते विषयीं
गुंतले केला आयुष्या नास ॥12॥ जोहोरि तो चि एक जाणा रे जाणे सिद्धलक्षणें । वेडसरु तो भुले रे वरदळभूषणें
॥13॥ बळियाढा तो चि जाणा रे भक्ति दृढ शरीरीं । गांढ्य तयासी बोलिजे एक भाव न धरी ॥14॥ खोल तो वचन गुरूचें जो गिळूनि बैसे । उथळ धीर नाहीं अंगीं
रे म्हणे होईल कैसें ॥15॥ उदार तो जीवभाव रे ठेवी देवाचे पायीं । कृपण तयासी बोलिजे पडे उपाधिडाई ॥16॥ चांगलेंपण तें चि रे ज्याचें अंतर शुद्ध । वोंगळ मिळन
अंतरीं वाणी वाहे दुर्गंध
॥17॥ गोड तें चि एक आहे रे सार विठ्ठलनाम । कडु तो संसार रे लक्षचौर्‍यांशी जन्म ॥18॥ तुका
म्हणे मना
घरी रे संतसंगतिसोई । न लगे कांहीं करावें राहें विठ्ठलपायीं ॥19॥
2303 करावा कैवाड । नाहीं तरी आला नाड ॥1॥ स्मरा पंढरीचा देव । मनीं धरोनिया भाव ॥ध्रु.॥ खचविलें
काळें । उगवा लवलाहें जाळें ॥2॥ गजर नामाचा । करा लवलाहे वाचा ॥3॥ घरटी चक्रफेरा । जन्ममृत्याचा भोंवरा ॥4॥ नानाहव्यासांची जोडी । तृष्णा करी
देशधडी ॥5॥ चरणीं ठेवा चित्त । म्हणवा
देवाचे अंकित ॥6॥ छंद
नानापरी । कळा न पविजे हरी ॥7॥ जगाचा जनिता । भुक्तिमुक्तिंचा ही दाता ॥8॥ झणी माझें माझें । भार वागविसी ओझें ॥9॥ यांची कां रे गेली बुद्धी ।
नाहीं तरायाची शुद्धी ॥10॥ टणक धाकुलीं । अवघीं सरती विठ्ठलीं ॥11॥ ठसा त्रिभुवनीं । उदार हा शिरोमणि ॥12॥ डगमगी तो वांयां जाय । धीर नाहीं गोता खाय ॥13॥ ढळों नये जरी । लाभ घरिचिया घरीं ॥14॥ नाहीं ऐसें राहे । कांहीं नासिवंत देहे ॥15॥ तरणा भाग्यवंत । नटे हरिकीर्तनांत ॥16॥ थडी टाकी पैलतीर । बाहे ठोके होय वीर ॥17॥ दया तिचें नांव । अहंकार जाय जंव ॥18॥ धनधान्य हेवा । नाडे कुटुंबाची सेवा ॥19॥ नाम गोविंदाचें । घ्या रे हें चि भाग्य साचें ॥20॥ परउपकारा । वेचा शक्ति निंदा
वारा ॥21॥ फळ भोग इच्छा । देव आहे जयां तैसा ॥22॥ बरवा ऐसा छंद । वाचे गोविंद गोविंद ॥23॥ भविष्याचे माथां । भजन न द्यावें सर्वथा ॥24॥ माग लागला न संडीं । अळसें माती घालीं तोंडीं ॥25॥ यश कीर्ति मान । तरी जोडे नारायण ॥26॥ रवि लोपे तेजें । जरी हारपे हें दुजें ॥27॥ लकार लाविला । असतां नसतां चि उगला ॥28॥ वासने चि धाडी । बंद खोड्या नाड्या बेडी
॥29॥ सरतें न कळे । काय झांकियेले डोळे ॥30॥ खंती ते न धरा । होणें गाढव कुतरा ॥31॥ सायासाच्या जोडी । पिके काढियेल्या पेडी ॥32॥ हातीं हित आहे । परि न करिसी पाहें ॥33॥ अळंकार लेणें । ल्या रे तुळसीमुद्राभूषणें ॥34॥ ख्याति केली विष्णुदासीं । तुका म्हणे पाहा
कैसी ॥35॥
2304 देवें देऊळ सेविलें । उदक कोरडें चि ठेविलें ॥1॥ नव्हे मत गूढ उमानें कांहीं । तूं आपणआपणापें पाहीं
॥ध्रु.॥ पाठें पूर वोसंडला । सरिता सागर तुंबोनि ठेला ॥2॥ वांजेघरीं बाळ तान्हा । एक बाळी दों कानां ॥3॥ तुका म्हणे पैस । अनुभविया ठावा गोडीरस ॥4॥
लोहागांवीं कीर्तनांत मेलें मूल जीत झालें ते समयीं
स्वामींनीं अभंग केले ते
2305 अशक्य तों तुम्हां नाहीं नारायणा । निर्जीवा चेतना आणावया ॥1॥ मागें काय जाणों स्वामीचे पवाडे । आतां कां रोकडे दावूं
नये ॥ध्रु.॥ थोर भाग्य आम्ही समर्थाचे कासे । म्हणवितों दास काय थोडें ॥2॥ तुका म्हणे माझे निववावे डोळे । दावूनि सोहळे सामर्थ्याचे ॥3॥
2306 दाता तो एक जाणा । नारायणा स्मरवी ॥1॥ आणीक नासिवंतें काय । न सरे हाय ज्यांच्यानें ॥ध्रु.॥
यावें तयां काकुलती । जे दाविती सुपंथ ॥2॥ तुका म्हणे उरी नुरे । त्याचे खरे उपकार ॥3॥
2307 श्रीपंढरीशा पतितपावना । एक विज्ञापना
पायांपाशीं ॥1॥
अनाथां जीवांचा तूं काजकैवारी । ऐसी चराचरीं ब्रिदावळी
॥ध्रु.॥ न संगतां कळे अंतरीचें गुज । आतां तुझी लाज तुज देवा ॥2॥ आळिकर ज्याचें करिसी समाधान । अभयाचें दान देऊनियां ॥3॥ तुका म्हणे तूं चि खेळें दोहीं ठायीं । नसेल तो देई धीर मना ॥4॥
2308 अगा ये उदारा अगा विश्वंभरा । रखुमाईच्या वरा पांडुरंगा
॥1॥ अगा सर्वोत्तमा अगा कृष्णा रामा । अगा मेघश्यामा विश्वजनित्या
॥ध्रु.॥ अगा कृपावंता जीवन तूं दाता । अगा सर्वसत्ता धरितया ॥2॥ अगा सर्वजाणा अगा नारायणा । करुणवचना चित्त द्यावें ॥3॥ तुका म्हणे नाहीं अधिकार तैसी । सरती पायांपाशीं केली मागें ॥4॥
2309 नव्हें दास खरा । परि जाला हा डांगोरा ॥1॥ यासी काय करूं आतां । तूं हें सकळ जाणता ॥ध्रु.॥ नाहीं
पुण्यगाठीं । जे हें वेचूं कोणासाठीं ॥2॥ तुका म्हणे कां उपाधी । वाढविली कृपानिधी ॥3॥
2310 तुजविण सत्ता । नाहीं वाचा वदविता ॥1॥ ऐसे आम्ही जाणों दास । म्हणोनि जालों उदास ॥ध्रु.॥ तुम्ही दिला
धीर । तेणें मन झालें स्थिर ॥2॥ तुका म्हणे आड । केलों मी हें तुझें कोड ॥3॥
2311 काय मी जाणता । तुम्हांहुनि अनंता ॥1॥ जो हा करूं अतिशय । कां तुम्हां दया
नये ॥ध्रु.॥ काय तुज नाहीं कृपा । विश्वाचिया मायबापा ॥2॥ तुका म्हणे वाणी । माझी वदे तुम्हांहुनि॥3॥
2312 काय ज्ञानेश्वरीं उणें । तिंहीं पाठविलें धरणें ॥1॥ ऐकोनियां लिखित । म्हुण जाणवली हे मात ॥ध्रु.॥
तरी जाणे धणी । वदे सेवकाची वाणी ॥2॥ तुका म्हणे ठेवा । होतां सांभाळावें देवा ॥3॥
2313 ठेवूनियां डोई । पायीं जालों उतराई ॥1॥ कारण तें तुम्हीं जाणां । मी तराळ नारायणा ॥ध्रु.॥ प्रसंगीं वचन । दिलें तें
चि खावें अन्न ॥2॥ तुका
म्हणे भार
। तुम्ही जाणां थोडा फार ॥3॥
उपदेश अभंग
2314 नको कांहीं पडों ग्रंथाचे भरीं । शीघ व्रत करीं हें चि एक
॥1॥ देवाचिये चाडे आळवावें देवा । ओस देहभावा पाडोनियां ॥ध्रु.॥ साधनें
घालिती काळाचिये मुखी । गर्भवास सेकीं न चुकती ॥2॥ उधाराचा मोक्ष होय नव्हे ऐसा । पतनासी इच्छा आवश्यक ॥3॥ रोकडी पातली अंगसंगें जरा । आतां उजगरा कोठवरि ॥4॥ तुका म्हणे घालीं नामासाठी उडी । पांडुरंग थडी पाववील ॥5॥
2315 नाहीं देवापाशीं मोक्षाचे गांठोळें । आणूनि निराळें
द्यावें हातीं ॥1॥ इंद्रियांचा
जय साधुनियां मन । निर्विषय कारण असे तेथें ॥ध्रु.॥ उपास पारणीं अक्षरांची आटी ।
सत्कर्मां शेवटीं असे फळ ॥2॥
आदरें संकल्प वारीं अतिशय । सहज तें काय दुःख जाण ॥3॥ स्वप्नींच्या घायें वळिवसी
वांयां । रडे रडतियासवें मिथ्या ॥4॥ तुका म्हणे फळ आहे मूळापाशीं । शरण देवासीं जाय वेगीं ॥5॥
2316 तजिलें भेटवी आणूनि वासना । दाविल्याचे जना काय काज ॥1॥ आळवावें देवा भाकूनि करुणा । आपुलिया मना साक्ष करीं
॥ध्रु.॥ नाहीं जावें यावें दुरूनि लागत । आहे साक्षभूत अंतरींचा ॥2॥ तुका म्हणे हा आहे कृपासिंधु । तोडी भवबंधु तात्काळिक ॥3॥
2317 गोविंद गोविंद । मना लागलिया छंद ॥1॥ मग गोविंद ते काया । भेद नाहीं देवा तया ॥ध्रु.॥ आनंदलें
मन । प्रेमें पाझरती लोचन ॥2॥ तुका म्हणे आळी । जेवी नुरे चि वेगळी॥3॥
2318 ज्याचें जया ध्यान । तें चि होय त्याचें मन ॥1॥ म्हणऊनि अवघें सारा । पांडुरंग दृढ धरा ॥ध्रु.॥ सम खूण ज्याचे
पाय । उभा व्यापक विटे ठाय ॥2॥ तुका म्हणे नभा । परता अनूचा ही गाभा ॥3॥
2319 पाहुनियां ग्रंथ करावें कीर्तन । तेव्हां आलें जाण फळ
त्याचें ॥1॥
नाहीं तरि वांयां केली तोंडपिटी । उरी ते शेवटी उरलीसे ॥ध्रु.॥ पढोनियां वेद
हरिगुण गावे । ठावें तें जाणावें तेव्हां जालें ॥2॥ तप तिर्थाटन तेव्हां कार्यसिद्धी । स्थिर राहे
बुद्धी हरिच्या नामीं ॥3॥ यागयज्ञादिक काय दानधर्म । तरि फळ नाम कंठीं राहे ॥4॥ तुका म्हणे नको काबाडाचे भरी । पडों सार धरीं हें चि एक ॥5॥
2320 सुखें खावें अन्न । त्याचें करावें चिंतन ॥1॥ त्याचें दिलें त्यासी पावे । फळ आपणासी फावे ॥ध्रु.॥ आहे
हा आधार । नाम त्याचें विश्वंभर ॥2॥ नाही रिता ठाव । तुका म्हणे
पसरीं भाव ॥3॥
2321 संकोचोनि काय जालासी लहान । घेई अपोशण
ब्रह्मांडाचें ॥1॥
करोनि पारणें आंचवें संसारा । उशीर उशिरा लावूं नको ॥ध्रु.॥ घरकुलानें होता पडिला
अंधार । तेणें केलें फार कासावीस ॥2॥ झुगारूनि दुरी लपविलें काखे । तुका म्हणे
वाखे कौतुकाचे ॥3॥
2322 माझ्या बापें मज दिधलें भातुकें । म्हणोनि
कवतुकें क्रीडा करीं ॥1॥ केली
आळी पुढें बोलिलों वचन । उत्तम हें ज्ञान आलें त्याचें ॥ध्रु.॥ घेऊनि विभाग जावें लवलाहा । आलेति
या ठाया आपुलिया ॥2॥ तुका
ज्ञानदेवीं
समुदाय । करावा मी पाय येइन वंदूं ॥3॥
2323 ज्ञानियांचा
गुरु राजा महाराव । म्हणती ज्ञानदेव ऐसें तुम्हां ॥1॥ मज
पामरा हें काय थोरपण । पायींची वाहाण पायीं बरी ॥ध्रु.॥ ब्रह्मादिक जेथें तुम्हां
वोळगणे । इतर तुळणें काय पुरे ॥2॥ तुका
म्हणे
नेणे युक्तिची ते खोलीं । म्हणोनि ठेविली पायीं डोई ॥3॥
2324 बोलिलीं लेकुरें । वेडीं वांकुडीं उत्तरें ॥1॥ करा क्षमा अपराध । महाराज तुम्ही सिद्ध
॥ध्रु.॥ नाहीं विचारिला । अधिकार म्यां आपुला ॥2॥ तुका म्हणे ज्ञानेश्वरा । राखा पायांपें किंकरा ॥3॥
2325 काय तुम्ही जाणां । करूं अव्हेर नारायणा ॥1॥ तरी या लटिक्याची गोही । निवडली दुसरे ठायीं ॥ध्रु.॥ कळों
अंतरींचा गुण । नये फिटल्यावांचून ॥2॥ आणिलें अनुभवा । जनाच्या हें ज्ञानदेवा
॥3॥ आणीक कोणी मिती । त्यांच्या चिंतनें विश्रांति ॥4॥ तुका म्हणे बीज पोटीं । फळ तैसें चि सेवटीं ॥5॥
2326 अविश्वासीयाचें शरीर सुतकी । विटाळ पातकी भेद वाही ॥1॥ काय त्याचे वेल जाईल मांडवा । होता तैसा ठेवा आला पुढें
॥ध्रु.॥ मातेचा संकल्प व्हावा राजबिंडा । कपाळीचें धोंडा उभा ठाके । तुका म्हणे
जैसा कुचराचा दाणा । परिपाकीं अन्ना न मिळे जैसा ॥3॥
2327. तामसाचीं तपें पापाची सिदोरी । तमोगुणें भरी घातले ते ॥1॥ राज्यमदा आड सुखाची संपत्ती ।
उलंघूनि जाती निरयगांवा ॥ध्रु.॥ इंद्रियें दमिलीं इच्छा जिती जीवीं । नागविती ठावीं नाहीं पुढें ॥2॥ तुका म्हणे हरिभजनावांचून । करिती तो सीण पाहों नये ॥3॥
2328 हरिकथेवांचून इच्छिती स्वहित । हरिजन चित्त
न घला तेथें ॥1॥ जाईल भंगोन आपुला विश्वास
। होईल या नास कारणांचा ॥ध्रु.॥ ज्याचिया बैसावे भोजनपंगती ।
त्याचिया संगती तैसे खावें ॥2॥ तुका म्हणे काय जालेसि जाणते । देवा ही परते थोर तुम्ही ॥3॥
2329 सेवकें करावें स्वामीचें वचन । त्यासी हुंतूंपण कामा नये ॥1॥ घेईल जीव कां सारील परतें । भंगलिया चित्तें सांदी जनां ॥ध्रु.॥ खद्योतें
दावावी रवी केवीं वाट । आपुलें चि नीट उसंतावें ॥2॥ तुका म्हणे तो ज्ञानाचा सागर । परि नेंदी अगर भिजों भेदें ॥3॥
2330 जयाचिये द्वारीं सोन्याचा पिंपळ । अंगीं ऐसें बळ रेडा बोले
॥1॥ करील तें काय नव्हे महाराज । परि पाहे बीज शुद्ध अंगीं
॥ध्रु.॥ जेणें हे घातली मुक्तिची गवांदी । मेळविली मांदी वैष्णवांची ॥2॥ तुका म्हणे तेथें सुखा काय उणें । राहे समाधानें चित्ताचिया ॥3॥
2331 बहुतां छंदाचें बहु वसे जन । नये वांटूं मन त्यांच्या
संगें ॥1॥ करावा जतन आपुला विश्वास । अंगा आला रस आवडीचा ॥ध्रु.॥
सुखाची समाधी हरिकथा माउली । विश्रांति साउली सिणलियांची ॥2॥ तुका म्हणे बुडे बांधोनि दगड । तेथें काय कोड धांवायाचें ॥3॥
2332 हरिकथे नाहीं । विश्वास ज्याचे ठायीं ॥1॥ त्याची वाणी अमंगळ । कान उंदराचें बीळ ॥ध्रु.॥ सांडुनि हा
रस । करिती आणीक सायास ॥2॥ तुका
म्हणे
पिसीं । वांयां गेलीं किती ऐसीं ॥3॥
2333 प्रेम अमृताची धार । वाहे देवा ही समोर ॥1॥ उर्ध्ववाहिनी हरिकथा । मुगुटमणि सकळां तीर्थां ॥ध्रु.॥
शिवाचें जीवन । जाळी महादोष कीर्तन ॥2॥ तुका म्हणे हरि । इची स्तुति वाणी थोरी ॥3॥
2334 आतां माझ्या मना । इची घडो उपासना ॥1॥ ऐसें करींपांडुरंगा । प्रेम वोसंडेसें अंगा ॥ध्रु.॥ सर्व
काळ नये । वाचेविट आड भये ॥2॥ तुका वैष्णवांसंगती । हें चि भजन पंगती ॥3॥
2335 उपास कराडी । तिहीं करावीं बापुडीं ॥1॥ आम्ही विठोबाचे दास । चिंता झुगारावी आस ॥ध्रु.॥ भक्तिच्या
उत्कर्षे । नाहीं मुक्तिचें तें पिसें ॥2॥ तुका म्हणे बळ । अंगीं आमुच्या सकळ ॥3॥
2336 करविली तैसी केली कटकट । वांकडें कीं नीट देव जाणे ॥1॥ कोणाकारणें हें जालेंसे निर्माण । देवाचें कारण देव जाणे
॥2॥ तुका म्हणे मी या अभिमाना वेगळा । घालुनि गोपाळा भार असें ॥3॥
2337 तुम्ही येथें पाठविला धरणेकरी । त्याची जाली परी आइका ते ॥1॥ आतां काय पुढें वाढवुनि विस्तार । जाला समाचार आइका तो
॥ध्रु.॥ देवाचें उचित एकादश अभंग । महाफळ त्याग करूनि गेला ॥2॥ तुका म्हणे सेवा समर्पूनि पायीं । जालों उतराई ठावें असो ॥3॥
2338 मरण माझें मरोन गेलें । मज केलें अमर ॥1॥ ठाव पुसिलें बुड पुसिलें । वोस वोसलें देहभावा ॥ध्रु.॥
आला होता गेला पूर । धरिला धीर जीवनीं ॥2॥ तुका म्हणे बुनादीचें । जालें साचें उजवणें ॥3॥
2339 माझे लेखीं देव मेला । असो त्याला असेल ॥1॥ गोष्टी न करी नांव नेघें । गेलों दोघें खंडोनी ॥ध्रु.॥
स्तुतिसमवेत निंदा । केला धंदा उदंड ॥2॥ तुका म्हणे निवांत ठेलों । वेचित आलों जीवित्व ॥3॥
2340 लवविलें तया सवेची लवे जाती । अभिमाना हातीं सांपडेना
॥1॥ भोळिवेचें लेणें विष्णुदासां साजे । तेथें भाव दुजे हारपती
॥ध्रु.॥ अर्चन वंदन नवविधा भक्ति
। दया क्षमा शांति ठायीं ॥2॥ तये गांवीं नाहीं दुःखाची वसती । अवघा चि भूतीं नारायण ॥3॥ अवघें चि जालें सोंवळें ब्रह्मांड । विटाळाचें तोंड न
देखती ॥4॥ तुका म्हणे गाजे वैकुंठीं सोहळा । याही भूमंडळामाजी कीर्ति ॥5॥
2341 पंढरीची वारी आहे माझे घरीं । आणीक न करीं तीर्थव्रत ॥1॥ व्रत एकादशी करीन उपवासी । गाइन अहर्निशीं
मुखीं नाम ॥2॥ नाम
विठोबाचें घेईन मी वाचे । बीज कल्पांतींचें तुका म्हणे ॥3॥
2342 संपदा सोहळा नावडे मनाला । करी तें टकळा पंढरीचा ॥1॥ जावें पंढरिसी आवडी मनासी । कधीं एकादशी आषाढी हे ॥2॥ तुका म्हणे ऐसें आर्त ज्याचे मनीं । त्याची चक्रपाणी वाट पाहे ॥3॥
2343 कथनी पठणी करूनि काय । वांचुनि रहणी वांयां जाय ॥1॥ मुखीं वाणी अमृतगोडी । मिथ्या भुकें चरफडी ॥ध्रु.॥ पिळणी
पाक करितां दगडा । काय जडा होय तें ॥2॥ मधु मेळवूनि माशी । आणिका सांसी पारधिया ॥3॥ मेळऊनि धन मेळवी माती । लोभ्या हातीं तें चि मुखीं ॥4॥ आपलें केलें आपण खाय । तुका वंदी त्याचे पाय ॥5॥
2344 उमटती वाणी । वाटे नामाचिया ध्वनी ॥1॥ बरें सेवन उपकारा । द्यावें द्यावें या उत्तरा ॥ध्रु.॥
सरळ आणि मृद । कथा पाहावी तें उर्ध ॥2॥ गात जात तुका । हा चि उपदेश आइका ॥3॥
2345 कथाकाळींची मर्यादा सांगतों ते भावें वंदा । प्रीतीने
गोविंदा हें चि एक आवडे ॥1॥ टाळ
वाद्या गीत नृत्य अंतःकरणें प्रेमभरित । वाणिता तो कीर्त तद्भावने लेखावा ॥ध्रु.॥
नये अळसें मोडूं अंग कथे कानवडें हुंग । हेळणेचा रंग दावी तो चांडाळ ॥2॥ तोंडी विडा माने ताठा थोरपणे धाली गेंठा । चित्त नेदी
नामपाठा गोष्टी लावी तो चांडाळ ॥4॥ कथे इच्छी मान दावूनियां थोरपण । रजा संकोच न लुगडी सांवरी तो चांडाळा ॥4॥ आपण बैसे बाजेवरी सामान हरिच्या दासां धरी । तरि तो
सुळावरि वाहिजे निश्चयेसीं ॥5॥ येतां न करी नमस्कार कर जोडोनियां नम्र । न म्हणवितां थोर आणिकां
खेटी तो चांडाळ ॥6॥ तुका
विनवी जना कथे नाणावें अवगुणा । करा नारायणा ॠणी समर्पक भावें ॥7॥
2346 कथा देवाचें ध्यान । कथा साधना मंडण । कथे ऐसें पुण्य आणीक
नाहीं सर्वथा ॥1॥ ऐसा
साच खरा भाव । कथेमाजी उभा देव ॥ध्रु.॥ मंत्र स्वल्प जना उच्चारितां वाचे मना ।
म्हणतां नारायणा क्षणें जळती महा दोष ॥2॥ भावें करितां कीर्तन तरे तारी आणीक जन । भेटे नारायण
संदेह नाहीं म्हणे तुका ॥3॥
2347 कथा त्रिवेणीसंगम देव भक्त आणि नाम । तेथींचें उत्तम चरणरज वंदितां ॥1॥ जळती दोषांचे डोंगर शुद्ध होती नारी नर । गाती ऐकती सादर
जे पवित्र हरिकथा ॥ध्रु.॥ तीर्था तया ठाया येती पुनीत व्हावया । पर्वकाळ पायां तळीं वसे
वैष्णवां ॥2॥
अनुपम्य हा महिमा नाहीं द्यावया उपमा । तुका म्हणे
ब्रह्मा नेणे वर्णू या सुखा ॥3॥
2348 सांडूनि कीर्तन न करीं आणीक काज । नाचेन निर्लज्ज तुझ्या
रंगीं ॥1॥ आवडीचें आर्त पुरवीं पंढरिराया । शरण तुझ्या पायां या चि
लागीं ॥ध्रु.॥ टाळी वाहूनियां विठ्ठल म्हणेन । तेणें निवारीन भवश्रम ॥2॥ तुका म्हणे देवा नुपेक्षावें आम्हां ।
न्यावें निजधामा आपुलिया ॥3॥
2349 जळती कीर्तनें ।
दोष पळतील विघ्नें ॥1॥ हें चि बळिवंत
गाढें । आनंद करूं दिंडीपुढें ॥ध्रु.॥ किळ पापाची हे मूर्ति।
नामखड्ग घेऊं हातीं ॥2॥ तुका
म्हणे
जाऊं । बळें दमामे ही लावूं ॥3॥
2350 यम सांगे दूतां तुम्हां नाहीं तेथें सत्ता ।
जेथें होय कथा सदा घोष नामाचा ॥1॥ नका जाऊं तया गांवां नामधारकाच्या शिवां । सुदर्शन येवा घरटी फिरे भोंवती
॥ध्रु.॥ चक्र गदा घेउनी हरि उभा असे त्यांचे द्वारीं । लक्ष्मी कामारी
रिद्धीसिद्धीसहित ॥2॥ ते बळियाशिरोमणी हरिभक्त
ये मेदिनी । तुका म्हणे कानीं यम सांगे
दूतांचे ॥3॥
2351 कान्हया रे जगजेठी । देई भेटी एकवेळे ॥1॥ काय मोकलिलें वनीं । सावजांनीं वेढिलें ॥ध्रु.॥ येथवरी
होता संग । अंगें अंग लपविलें ॥2॥ तुका म्हणे पाहिलें मागें । एवढ्या वेगें
अंतरला ॥3॥
2352 आपुल्या आम्ही पुसिलें नाही । तुज कांहीं कारणें ॥1॥ मागें मागें धांवत आलों । कांहीं बोलों यासाटीं ॥ध्रु.॥
बहुत दिस होतें मनीं । घ्यावी धणी एकांतीं ॥2॥ तुका म्हणे उभा राहें । कान्हो पाहें मजकडे ॥3॥
2353 धन्य बा ह्या ऐशा नारी । घरीं दारीं नांदती ॥1॥ चोरूनिया तुजपाशीं । येतां त्यांसी न कळतां ॥ध्रु.॥
दोन्हीं ठायीं समाधान । सम कठीण बहुतचि ॥2॥ तुका म्हणे जीवासाठीं । दुर्लभ भेटी ते देवा ॥3॥
2354 उदासीना पावल्या वेगीं । अंगा अंगीं जडलिया ॥1॥ वेटाळिला भोंवता हरी । मयोरफेरीं नाचती ॥ध्रु.॥ मना आले करिती चार
। त्या फार हा एकला ॥2॥ तुका
म्हणे
नारायणीं । निराजनी मीनलिया ॥3॥
2355 विशमाची शंका वाटे । सारिखें भेटे तरी सुख ॥1॥ म्हणऊनि चोरिलें जना । आल्या राणां एकांतीं ॥ध्रु.॥ दुजियासी
कळों नये । जया सोय नाहीं हे ।2॥ तुका म्हणे मोकळें मन । नारायण भोगासी ॥3॥
2356 आलिंगन कंठाकंठीं । पडे मिठी सर्वांगें ॥1॥ न घडे
मागें परतें मन । नारायण संभोगी ॥ध्रु.॥ वचनासी वचन मिळे । रिघती डोळे डोळियांत ॥2॥ तुका म्हणे अंतर्ध्यानीं । जीव जीवनीं विराल्या ॥3॥
2357 कोणी सुना कोणी लेंकी । कोणी एकी सतंता ॥1॥ अवघियांची जगनिंद । जाली धिंद सारखी ॥ध्रु.॥ अवघ्या अवघ्या चोरा
। विना वरा मायबापा ॥2॥ तुका म्हणे करा
सेवा । आलें जीवावर तरी ॥3॥
2358 येथील जें एक घडी । तये जोडी पार नाहीं ॥1॥ ती त्यांचा सासुरवास । कैंचा रस हा तेथें ॥ध्रु.॥ अवघे दिवस गेले
कामा । हीं जन्मा खंडण ॥2॥ तुका म्हणे
रतल्या जनीं । सोडा झणी कान्होबा ॥3॥
2359 चिंता नाहीं गांवीं विष्णुदासांचिये । घोष जयजयकार सदा ॥1॥ नारायण घरीं सांठविलें धन । अवघे चि वाण तया पोटीं ॥ध्रु.॥ सवंग सकळां पुरे
धणीवरी । सेवावया नारी नर बाळा ॥2॥ तुका म्हणे
येणें आनंदी आनंदु । गोविंदें गोविंदु पिकविला॥3॥
2360 करिती तया वेवसाव आहे । येथें व्हा रे साहे एकां एक ॥1॥ गातां आइकतां समान चि घडे । लाभें लाभ जोडे विशेषता ॥ध्रु.॥ प्रेमाचें भरतें
भातें घ्यावें अंगीं । नटे टाळी रंगीं शूरत्वेंसी ॥2॥ तुका म्हणे बहुजन्मांचे खंडण । होइल हा सीण निवारोनि ॥3॥
2361 नाहीं घाटावें लागत । एका सितें कळें भात ॥1॥ क्षीर निवडितें पाणी । चोंची हंसाचिये आणी ॥ध्रु.॥ आंगडें फाडुनि
घोंगडें करी । अवकळा तये परी ॥2॥ तुका म्हणे कण । भुसीं निवडे कैंचा सीण ॥3॥
स्वामीचें अभंगींचें नांव काढून सालोमालो आपलें नांव घालीत
त्यावर अभंग
2362 सालोमालो हरिचे दास । म्हणउन
केला अवघा नास ॥1॥ अवघें बचमंगळ केलें
। म्हणती एकांचें आपुले ॥ध्रु.॥ मोडूनि संतांचीं
वचनें । करिती आपणां भूषणें ॥2॥ तुका म्हणे कवी । जगामधीं रूढ दावी ॥3॥
2363 जायाचे अळंकार । बुडवूनि होती चोर ॥1॥ त्यांसी ताडणाची पूजा । योग घडे ब†या वोजा ॥ध्रु.॥ अभिलाषाच्या सुखें । अंतीं होती काळीं
मुखें ॥2॥ तुका म्हणे चोरा । होय भूषण मातेरा ॥3॥
2364 कालवूनि विष । केला अमृताचा नास ॥1॥ ऐशा अभाग्याच्या बुद्धी । सत्य लोपी नाहीं शुद्धी
॥ध्रु.॥ नाक कापुनि लावी सोनें । कोण अळंकार तेणें ॥2॥ तुका म्हणे बावी । मोडूनि मदार बांधावी ॥3॥
2365 कण भुसाच्या आधारें । परि तें निवडितां बरें ॥1॥ काय घोंगालि पाधाणी
। ताकामध्यें घाटी लोणी ॥ध्रु.॥ सुइणीपुढें चेंटा । काय लपविसी चाटा ॥2॥ तुका ह्मणे ज्ञान । दिमाकाची भनभन ॥3॥
2366 विकल तेथें विका । माती नांव ठेवूनि बुका ॥1॥ हा तो निवाड्याचा ठाव । खर्‍या खोट्या निवडी भाव ॥ध्रु.॥ गर्‍हवारे
हा विधि । पोट वाढविलें चिंधीं ॥2॥ लावूं जाणे विल्हे । तुका साच आणिक कल्हे ॥3॥
2367 विषयीं अद्वये । त्यासी आम्हां सिवो
नये ॥1॥ देव तेथुनि निराळा । असे निष्काम वेगळा ॥ध्रु.॥ वासनेची
बुंथी । तेथें कैची ब्रह्मिस्थति ॥2॥ तुका म्हणे असतां देहीं । तेथें नाही जेमेतीं ॥3॥
2368 नमितों या देवा । माझी एके ठायीं सेवा ॥1॥ गुणअवगुण निवाडा । म्हैस म्हैस रेडा
रेडा ॥ध्रु.॥ जनीं जनार्दन । साक्ष त्यासी लोटांगण ॥2॥ तुका म्हणे खडे । निवडू दळणीं घडघडे ॥3॥
॥8॥
2369 जीव जीती जीवना संगें । मत्स्या मरण त्या वियोगें॥1॥ जया चित्तीं जैसा भाव । तयां जविळ तैसा देव ॥ध्रु.॥ सकळां
पाडीये भानु । परि त्या कमळाचें जीवनु ॥2॥ तुका म्हणे माता । वाहे तान्हे याची चिंता ॥3॥
2370 मुंगीचिया घरा कोण जाय मूळ । देखोनियां गूळ धांव घाली ॥1॥ याचकाविण काय खोळंबला दाता । तोचि धांवे हिता आपुलिया
॥ध्रु.॥ उदक अन्न काये म्हणे मज खा ये । भुकेला तो जाये चोजवीत ॥2॥ व्याधी पिडिला धांवे वैद्याचिया घरा । दुःखाच्या परिहारा
आपुलिया ॥3॥ तुका
म्हणे जया
आपुलें स्वहित । करणें तो चि प्रीत धरी कथे ॥4॥
2371 जन्मांतरिंचा परिट न्हावी । जात ठेवी त्यानें तें॥1॥ वाखर जैसा चरचरी । तोंड करी संव दणी ॥ध्रु.॥ पूर्व जन्म
शिखासूत्र । मळ मूत्र अंतरीं ॥2॥ तुका म्हणे करिती निंदा । धुवटधंदा पुढिलांचा ॥3॥
2372 नाम दुसी त्याचें नको दरषण । विष तें वचन वाटे मज ॥2॥ अमंगळ वाणी नाइकवे कानीं । निंदेची पोहोणी उठे तेथें ॥ध्रु.॥ काय लभ्य
त्याचिये वचनीं । कोणत्या पुराणीं दिली ग्वाही ॥2॥ काय आड लावूं त्याचिया तोंडासी । आतां या जिभेसी काय करूं
॥3॥ तुका म्हणे संत न मनिती त्यांस । घेऊं पाहे ग्रास यमदूत ॥4॥
2373 येऊनि नरदेहा झांकितील डोळे । बळें चि अंधळे होती लोक ॥1॥ उजडासरसी न चलती वाट । पुढील बोभाट जाणोनियां ॥ध्रु.॥ बहु
फेरे आले सोसोनि वोळसा । पुढें नाहीं ऐसा लाभ मग ॥2॥ तुका म्हणे जाऊं सादावीत वाट । भेटे तरी भेटो कोणी तरी ॥3॥
2374 नव्हे जोखाई जोखाई । मायराणी मेसाबाई ॥1॥ बळिया माझा पंढरिराव । जो या देवांचा ही देव ॥ध्रु.॥ रंडी चंडी
शक्ती । मद्यमांस भक्षिती ॥2॥ बहिरव खंडेराव । रोटीसुटीसाटीं देव ॥3॥ गणोबा विक्राळ । लाडुमोदकांचा काळ ॥4॥ मुंज्या म्हैसासुरें । हें तों कोण लेखी पोरें ॥5॥ वेताळें फेताळें । जळो त्यांचें तोंड काळें ॥6॥ तुका म्हणे चित्तीं । धरा रखुमाईचा पती ॥7॥
2375 पडतां जड भारी । दासीं आठवावा हरी ॥1॥ मग तो होऊं नेदी सीण । आड घाली सुदर्शन ॥ध्रु.॥ नामाच्या
चिंतनें । बारा वाटा पळती विघ्नें ॥2॥ तुका म्हणे प्राण । करा देवासी अर्पण ॥3॥
2376 मायें मोकलिलें कोठें जावें बळें । आपुलिया बळें न वंचे
तें ॥1॥ रुसोनियां पळे सांडुनियां ताट । मागें पाहे वाट यावें
ऐसीं ॥ध्रु.॥ भांडवल आम्हां आळी करावी हे । आपणें माये धांवसील ॥2॥ तुका म्हणे आळी करुनियां निकी । देसील भातुकीं बुझाऊनि ॥3॥
2377 नागर गोडें बाळरूप । तें स्वरूप काळीचें ॥1॥ गाईगोपाळांच्या संगें । आलें लागें पुंडलीका ॥ध्रु.॥ तें हें
ध्यान दिगांबर । कटीं कर मिरवती ॥2॥ नेणपणे उगें चि उभें । भक्तीलोभें
राहिलें ॥3॥ नेणे
वरदळाचा मान । विटे चरण सम उभें ॥4॥ सहज कटावरी हात । दहींभात शिदोरी ॥5॥ मोहरी पांवा गांजिवा पाठीं । धरिली काठी ज्या काळें ॥6॥ रम्य स्थळ चंद्रभागा । पांडुरंगा क्रीडेसी ॥7॥ भीमा दक्षणमुख वाहे । दृष्टी पाहे समोर ॥8॥ तारावेसे मूढ लोक । दिली भाक पुंडलिका ॥9॥ तुका म्हणे वैकुंठवासी । भक्तांपासीं राहिला ॥10॥
2378 विठ्ठलनामाचा नाहीं ज्या विश्वास । तो वसे उदास नरकामध्यें
॥1॥ तयासी बोलतां होईल विटाळ । नेव जाये तो जळस्नान
करितां ॥ध्रु.॥ विठ्ठलनामाची नाहीं ज्या आवडी । त्याची काळ घडी लेखिताहे ॥2॥ तुका म्हणे मज विठोबाची आण । जरी प्रतिवचन करिन त्यासी ॥3॥
2379 तया घडले सकळ नेम । मुखीं विठोबाचें नाम ॥1॥ कांहीं न लगे सिणावें । आणिक वेगळाल्या भावें । वाचे
उच्चारावें । रामकृष्णगोविंदा ॥ध्रु.॥ फळ पावाल अवलिळा । भोग वैकुंठ
सोहळा ॥2॥ तुका म्हणे त्याच्या नांवें । तो चि होइजेल स्वभावें ॥3॥
2380 पुराणप्रसिद्ध सीमा । नामतारकमहिमा ॥1॥ मागें जाळी महा दोष । पुढें नाही गर्भवास ॥ध्रु.॥ जें
निंदिलें शास्त्रें । वंद्य जालें नाममात्रें ॥2॥ तुका म्हणे ऐसा । त्रिभुवनीं नामठसा ॥3॥
2381 नाम घेतां न लगे मोल । नाममंत्र नाहीं खोल ॥1॥ दों अक्षरांचें काम । उच्चारावें राम राम ॥ध्रु.॥ नाहीं
वर्णाधमयाती । नामीं अवघीं चि सरतीं ॥2॥ तुका म्हणे नाम । चैतन्य निजधाम ॥3॥
2382 नाम घेतां वांयां गेलां । ऐसा कोणें आइकीला ॥1॥ सांगा विनवितों तुम्हांसी । संत महंत सिद्ध ॠषी
॥ध्रु.॥ नामें तरला नाहीं कोण । ऐसा द्यावा निवडून ॥2॥ सलगीच्या उत्तरा । तुका म्हणे
क्षमा करा ॥3॥
2383 फुकाचें तें लुटा सार । व्हा रे अमर सदैव ॥1॥ नाहीं गर्भवास पुढती । डोंगर जळती दोषांचे ॥ध्रु.॥ उदंड
भावें उदंड घ्यावें । नाम गावें आवडी ॥2॥ तुका म्हणे घरिच्या घरीं । देशा उरीं न सीणीजे ॥3॥
2384 प्रीति नाही राया वर्जिली ते कांता । परी तिची
सत्ता जगावरी ॥1॥ तैसे
दंभी जालों तरी तुझे भक्त
। वास यमदूत न पाहाती ॥ध्रु.॥ राजयाचा पुत्र अपराधी देखा ।
तो काय आणिकां दंडवेल ॥2॥
बाहातरी खोडी परी देवमण कंठीं । तैसो जगजेठी म्हणे
तुका ॥3॥
2385 करावा उद्धार किंवा घ्यावी हारी । एका बोला स्थिरी
राहें देवा ॥1॥
निरसनें माझा होईल संदेह । अवघें चि आहे मूळ पायीं ॥ध्रु.॥ राहिलों चिकटूण
कांहीं चि न कळे । कोणा नेणों काळे उदय भाग्य ॥2॥ तुका म्हणे बहु उद्वेगला जीव । भाकीतसें कीव देवराया ॥3॥
2386 आलिया भोगासी असावें सादर । देवावरी भार घालूनियां ॥1॥ मग तो कृपासिंधु निवारी सांकडें । येर तें बापुडें काय
रंके ॥ध्रु.॥ भयाचिये पोटीं दुःखाचिया रासी । शरण देवासी जातां भले ॥2॥ तुका म्हणे नव्हे काय त्या करितां । चिंतावा तो आतां विश्वंभर ॥3॥
2387 भोग तो न घडे संचितावांचूनि । करावें तें मनीं समाधान ॥1॥ म्हणऊनी मनीं मानूं नये खेदु । म्हणावा
गोविंद वेळोवेळां ॥ध्रु.॥ आणिकां रुसावें न लगे बहुतां । आपुल्या संचितावांचूनियां
॥2॥ तुका म्हणे भार घातलिया वरी । होईल कैवारी नारायण ॥3॥
2388 निर्वैर व्हावें सर्वभूतांसवें । साधन बरवें हें चि एक ॥1॥ तरी च अंगीकार करिल नारायण । बडबड तो सीण येणेंविण
॥ध्रु.॥ सोइरें पिशुन समान चि घटे । चित्त पर ओढे उपकारी ॥2॥ तुका म्हणे चित्त जालिया निर्मळ । तरि च सकळ केलें होय ॥3॥
2389 दिली चाले वाचा । क्षय मागिल्या तपाचा ॥1॥ रिद्धी सिद्धी येती घरा । त्याचा करिती पसारा ॥ध्रु.॥ मान दंभां साटीं । पडे देवासवें
तुटी ॥2॥ तुका म्हणे मेवा । कैचा वेठीच्या नदवां ॥3॥
2390 तापल्यावांचून नव्हे अळंकार । पिटूनियां सार उरलें तें ॥1॥ मग कदाकाळीं नव्हे शुद्ध जाति । नासें शत्रु होती मित्र
ते चि ॥ध्रु.॥ कळिवर बरें भोगूं द्यावें भोगा । फांसिलें तें रोगा हातीं सुटे
॥2॥ तुका म्हणे मन करावें पाठेळ । साहावे चि जाळ सिजेवरि ॥3॥
2391 पाठेळ करितां न साहावे वारा । साहेलिया ढोरा गोणी चाले ॥1॥ आपणां आपण हे चि कसवटी । हर्षामर्ष पोटीं विरों द्यावें
॥ध्रु.॥ नवनीत तोंवरी कडकडी लोणी । निश्चळ होऊनी राहे मग ॥2॥ तुका म्हणे जरी जग टाकी घाया । त्याच्या पडे पायां जन मग ॥3॥
2392 कावळियासी नाहीं दया उपकार । काळिमा
अंतर विटाळसें ॥1॥
तैसें कुधनाचें जिणें अमंगळ । घाणेरी वोंगळ वदे वाणी ॥ध्रु.॥ कडु भोंपळ्याचा
उपचारें पाक । सेविल्या तिडीक कपाळासी ॥2॥ तुका म्हणे विष सांडूं नेणे साप । आदरें तें पाप त्याचे ठायीं ॥3॥
2393 लाभ खरा नये तुटी । नाहीं आडखळा भेटी ॥1॥ जाय अवघिया देशा । येथें संचलाची तैसा ॥ध्रु.॥ मग न लगे
पारखी । अवघीं सकट सारखीं । तुका म्हणे
वोळे । रूपें भुलविले डोळे ॥3॥
2394. नको आतां पुसों कांहीं । लवलाहीं उसंती ॥1॥ जाय वेगीं पंढरपुरा । तो सोयरा दीनांचा ॥ध्रु.॥ वचनाचा न
करीं गोवा । रिघें देवासीं शरण ॥2॥ तुका म्हणे कृपावंता । बहु चिंता दीनाची ॥3॥
2395 बुद्धीहीनां जडजीवां । नको देवा उपेक्षूं ॥1॥ परिसावी हे विज्ञापना । आम्हां दीनां
दासांची ॥ध्रु.॥ चिंतूनियां आले पाय । त्यांसी काय वंचन ॥2॥ तुका म्हणे पुरुषोत्तमा । करीं क्षमा अपराध ॥3॥
2396 म्हणऊनि काकुळती । येतों पुढतों पुढती । तुम्हां असे
हातीं । कमळापती भांडार ॥1॥
फेडूं आलेती दरिद्र । तरी न लगे उशीर । पुरे अभयंकर । ठाया ठाव रंकाशी ॥ध्रु.॥
कोठें न घली धांव । याजसाठीं तजिली हांव । घेऊं नेदी वाव । मना केला विरोध ॥2॥ कारणांच्या गुणें । वेळ काळ तोही नेणें । तुमच्या
कीर्तनें । तुका तुम्हां जागवी ॥3॥
2397 बहु नांवें ठेविलीं स्तुतीचे आवडी । बहुत या गोडी आली रसा
॥1॥ बहु सोसें सेवन केलें बहुवस । बहु आला दिस गोमट्याचा
॥ध्रु.॥ बहुतां पुरला बहुतां उरला । बहुतांचा केला बहु नट ॥2॥ बहु तुका जाला निकट वृत्ती । बहु काकुलती येऊनियां ॥3॥
2398 येहलोकीं आम्हां वस्तीचें पेणें । उदासीन तेणें देहभावीं ॥1॥ कार्यापुरतें कारण मारगीं । उलंघूनि वेगीं जावें स्थळा
॥ध्रु.॥ सोंगसंपादणी चालवितों वेव्हार । अत्यंतिक आदर नाहीं गोवा ॥2॥ तुका म्हणे वेंच लाविला संचिता । होइल घेतां लोभ कोणां ॥3॥
2399 रोजकीदव जमा धरुनी सकळ । खताविला काळ वरावरी ॥1॥ नाहीं होत झाड्यापाड्याचें लिगाड । हुजराती ते गोड सेवा रूजू ॥ध्रु.॥ चोरासाटीं
रदबदल आटा हाश । जळो जिणे दाश बहुताचें ॥2॥ सावधान तुका निर्भर मानसीं । सालझाड्यापाशी
गुंपों नेणे ॥3॥
2400 त्रिविधकर्माचे वेगळाले भाव । निवडूनि ठाव दाखविला ॥1॥ आलियाचा झाडा राहिल्याचा ठाव । सुख गौरव संतां अंगीं
॥ध्रु.॥ हिशेबें आलें तें सकळांसी प्रमाण । तेथें नाही आन चालों येत ॥2॥ तुका म्हणे नाहीं पापपुण्य खतीं । झाड्याची
हुजती हातां आली ॥3॥
--: संकलन संतचरणरज श्री शाहू संभाजी भारती :--
कोणत्याही टिप्पण्‍या नाहीत:
टिप्पणी पोस्ट करा
धन्यावाद ! लवकरच आपले समाधान होईल.